Sorularla Mac OS X'e genel bakış

Aşağıda sizlere fikir vermesi amacıyla oluşturulmuş sorular ve cevapları, Mac ile yeni tanışan ya da yakın zamanda bunu yapmayı düşünenler için, genel kapsamda, belli konularda bilgi sahibi olmanız, değerlendirmelerinizi bu çerçevede yapmanız için hazırlandı.

Müzik uygulamasında, winamp'ta olduğu gibi kolaylıkla şarkıyı ileri-geri sarma, şarkılar arasında gezinme, ekolayzer ayarlarını yapabilme, internet radyolarını pls yada m3u dosyası şeklinde kaydedebilme, toplu şarkı seçebilme yada bir klasörü alt klasörler dahil olmak üzere çaldırabilme ve winamp altında akla gelebilecek farklı işlemleri yapabilme imkanı var mı?

Müzik uygulaması olarak saptanmış iTunes’tur. iTunes bildiğimiz üzere, Windows üzerinde bile çok kapsamlı bir uygulama olarak karşımıza çıkıyor. Windows sistemlerde alışık olunan Winamp ile, eşdeğer işlerinizin neredeyse hepsini iTunes ile yapabilirsiniz. Ses oynatımı rahatlıkla kontrol edilebiliyor. Winamptaki gibi tek tuş kısayollarından farklı olarak kimi seçenekler tuş kombinasyonlarıyla gerçekleştirilebiliyor.
Yine harici birkaç uygulamayı da, müzik çalma için tercih edebilirsiniz.
Örneğin; Flip Player, VLC Player

Video oynatırken windows üzerindeki bazı programlarda kullanabildiğimiz ekranı kaplatma, ileri-geri sarabilme gibi erişim imkanları var mı?

Video oynatma konusunda, Mac üzerinde QuickTime player ilk tercihimiz. Yine saptanmış olarak, Mac üzerinde varsayılandır. İleri/geri istediğimiz hızlarda sarma, ekranı kaplatma, videoyu dışa aktarma, filmi istediğimiz yerden kesme gibi işlemleri yapabileceğimiz, yine kapsamlı diyebileceğimiz bir uygulama.
Ayrıca Video oynatma konusunda, yine iTunes ve VLC Player uygulamalarını tercih edebilirsiniz.

Sıkça kullandığımız, video formatlarını dönüştürme uygulamalarını kullanabilme imkanı var mı?

Video dönüştürme uygulamaları mevcut fakat, tam olarak erişilebilirliği kullanıcılarımız tarafından onaylanmış bir uygulama mevcut değil.

Webvisum tarzı güvenlik kodu çözümleme imkanları var mı?

Bu iş için Safari üzerinde kullanabileceğimiz Rumola adında ücretli bir uygulama var. Hakkındaki makaleyi
Buradan okuyabilirsiniz.

Körlerin belki ofis programı kadar muhatap olduğu başta SoundForge olmak üzere ses kayıt ve ses üzerinde ekleme-çıkarma yapabilme, sese efektler katabilme, ses kalitesini değiştirebilme gibi işleme programlarının işlevlerini gerçekleştirebilme imkanı var mı?

Yine dahili uygulamadan başlarsak, basitçe ses kaydı gibi bir iş için QuickTime Player’ın ses kaydedici özelliğinden yararlanabilirsiniz.
Mac için soundForge uygulaması var ve erişilebilir. Fakat ücrete tabi.
Körlerin kullanıp memnuniyetlerini yabancı forum sitelerinde belirttikleri; audio hijack pro, amadeus gibi ses işleme programları var. Amadeus uygulaması ses işleme konusunda SoundForge kadar profösyonellik sağlamasa da, erişilebilir düzeyde.

Windows'ta olduğu gibi herhangi bir kaynaktan bulduğumuz programları yüklemek mümkün mü ve Mac AppStor dışında rahatlıkla program bulabileceğimiz mecralar var mı?

Mac'in program bütünlüğü Mac app store ve harici kaynaklar olarak ikiye ayrılıyor. Kimi program geliştiricileri farklı platformlara da destek verirken osx'i de bünyelerine kattılarsa kendi sitelerinden indirebilme ve satış imkanı sağlıyorlar. Çeşitli yabancı ve türk kaynaklardan da windows'a program indirebildiğiniz gibi indirebilme imkanınız var.

Jaws'ta script yazarak erişim sıkıntısı yaşadığımız programlarda çözüm ürettiğimiz gibi mac ortamında da voice over için ihtiyaç duyulan programlara yönelik bu tür eklentiler yazabilmek mümkün mü?

Voice over tercihleri içerisinde, Apple script  isminde bir betik düzenleme oluşumu var fakat scripting tipi bir uyarlamaya imkan tanımıyor.

Eğitimci ve benzeri mesleklerdeki arkadaşların cihazlarını yaygın kullanılan her tür akıllı tahta ve projeksiyonlara bağlayarak sunum gerçekleştirmeleri mümkün mü?

Akıllı tahta hususunda tam olarak bir fikre sahip olmamakla beraber, projeksiyona bağlayabilmede bir problem yaşanmıyor.. MacBook’larda VGA , DVI veya HDMI dönüştürücüler ayrıca satılıyor. Ek olarak, Apple TV ile de kablosuz olarak sistemi aktarabiliyorsunuz.

Zip ve rar gibi yaygın formatlarda dosya sıkıştırmak, gerektiğinde bunu şifreleyerek yapabilmek, windows içerik menülerinde sunulan "rar ile sıkıştır ve e-posta gönder" gibi seçeneklerle işlem yapabilmek mümkün mü?

Sıkıştırmayı Mac üzerindeki kestirme menüsünü kullanarak yapabiliyoruz. Fakat bu sıkıştırmada şifreleme söz konusu olmuyor. Yine kestirme menüsü üzerinden, dosyayı e-posta yoluyla göndermek mümkün.

Tüm çabalara rağmen mac ortamında çözümü bulunamadığından dolayı windows altında çalışan bir programa ihtiyaç duyulduğunda sistemi kapatmadan bunu yapabilmek mümkün mü?

VM ware fusion isminde, sanal makine oluşturularak windows çalıştırılmasına izin veren ve erişilebilir bir program mevcut, Bootcamp denen opsiyonla windows kurmak yerine, her iki sistem aynı anda çalışır bir biçimde işlem yapılabilir. Yalnız bu programı çalıştırmak isteyenlerin güçlü bir komfigürasyona ihtiyacı olduğunu belirtmeliyyiz. Aksi halde temel birkaç windows işlemi dışında, ofis gibi yüksek ram ve işlemci gerektiren programları oSX işletim sistemi de çalışıyorken, düşük komfigürasyonlu bir   makinede oldukça zorlanarak gerçekleşir. Bu tarz yoğun sistem kaynağına ihtiyaç duyan programları sürekli çalıştıracaksanız BootCamp assistant ile windows kurup, oSX'i ayrı, windows'u ayrı kullanmanız gerekecektir.

Windows'ta oynan körcül oyunları yada benzerlerini bulabilmek mümkün mü?

Körcül oyunlar noktasında birkaç seçenek mevcut. Bulunan seçeneklerin birçoğu paralı. Windows için ücretsiz oyun kataloğu daha geniş.
Aynı zamanda içerisinde satranç da geliyor mac'in. VoiceOver ile tahtayı kontrol edebilir, gerekli hamleleri yapabilirsiniz.

FineReader yada benzeri kalitede tarama ve OCR programı var mı ve türkçe karakterleri tanıyor mu?

FineReader uygulaması Mac için halihazırda var. Türkçe karakterlerde bir sorun yaşanmıyor ve gayet erişilebilir biçimde kullanılabilir durumda.

Mac üzerinde Office kullanımı

Pages, numbers ve keynote, yine yazacağımız sırayla word, excel ve power point muadilleri olarak bizlere sunuluyor. Numbers üzerinde düzenlenmiş veya oluşturulmuş dosyaların voice over ile hücre ve sütun başlık bilgileri okunabiliyor. Fakat bir xls numbers içinde açılmışsa, sütünlar ve hücreler gezilebiliyor ancak sütün başlıkları seslendirilmiyor; hücre koordinat seslendirmesi de yapılamıyor olabilir.
Pages'in bir word komforunda olduğunu söyleyemeyiz. Örneğin word üzerinde oluşturulan başlıklandırmalar satırların bulunduğu alanda görülüyorken, pages üzerindeki başlıklandırma mantığı henüz tam olarak çözülemedi. Pages belgeyi üç bölüme ayırıyor ve bunlar voice over ile görüldüğünde soldan sağa doğru başlık, gövde ve altlık olarak sıralanıyor. Üç bölüm için de ayrı ayrı işlem yapılıp metin girilebiliyor ancak başlıkları oluşturduğunuzu düşünüp belgeyi kaydedip yeniden açtığınızda, başlık alanında bir şey bulamayabiliyoruz.
Yabancı kör kaynaklarında bile pages için net bir karşılaştırma veya anlatım bulunamadı yapmış olunan araştırmalar doğrultusunda. Not ekleme, köprü oluşturma, yazı tipi / renk gibi öğeleri belirleyebilmenin yanında, liste, paragraf gibi gelişmiş eklemeler de yapılabiliyor program içersinden.
Yalnız yukarıda belirtildiği üzre ofis programlarında oluşturduğunuz belgeleri oSX'in bu üç programıyla açıp okuyabilip düzenleyebiliyorken, aynı ofisteki gibi görünebilmesini, ofis programlarında eklenen özelliklerin oSX ofis programlarında aynı şekilde işlenmediğini söyleyebiliriz. Özetle her format kendi programına uygun düzenlendiğinde daha iyi sonuçlar verdi
Yazı tiplerinin ve metin özelliklerinin okunabilmesi de,  voice over izlencesi içinden belli ayarlamalarla mümkün.
Ofis 2016 for mac çıktı. Biz görmeyenlerin kullanımına ilişkin kısaca bir bahiste bulunacak olursak da, Mac için yeni Ofis sürümünün eskisine nazaran ciddi erişilebilirlilik iyileştirmelerini içerdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Ancak,, hala bazı noktalarda voice over ile uyum sıkıntısı içerdiğini de gösteriyor. Ayrıca şunu da belirtmeliyim ki, Windows ortamındaki Ofis’den alıştığımız Ofis kısayolları Mac sürümünde de mevcut. Bu da haliyle Ofis ile ilgili kullanım alışkanlıklarımızı sürdürerek rahat bir kullanım imkanı sunuyor bize.

Sonuç

Tüm bu yazılanlardan sonra genel bir değerlendirme yapması sizlere kalıyor. Kendi ihtiyaçlarınız ve kullanımlarınız doğrultusunda, Mac işlevlerini kendinize göre şekillendirebilirsiniz. Gün geçtikçe artan Mac kullanıcı sayısıyla da, Mac’in körler arasında kullanıldığı alanlar genişleyecektir diye düşünüyoruz.

Bu makalenin oluşmasındaki sorularıyla katkılarından dolayı Yavuz Algül'e,
Soruların cevaplanmasında ve makalenin ortaya çıkmasında destek sağlayan, Çağrı Artan ve Fatih Şakar'a teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Hepinize erişilebilir günler dileriz.

Kategori: 

2 Yorum

Ynt: Sorularla Mac OS X'e genel bakış

Merhaba. Öncelikle çok güzel bir yazı olmuş, ellerinize sağlık. Ancak bir iki hussus da ben eklemek isterim. Öncelikle, video formatlarını dönüştürmek için Hand brake uygulaması rahatlıkla kullanıabilir. Her format değil se bile MP4'e dönüştürebiliyor ve gayet erişilebilir bir uygulama. Müzik düzenleme adına Garage band yeterince erişilebilir. Mantığına bir kere alıştığınızda Soundforge kadar kaliteli, hatta çok kanallı yapısıyla ondan bile çok daha rahat olduğunu düşünüyorum. Kaliteli ses efektlerine sahip olduğu gibi içinde gelen enstrumanları kullanarak kendi parçalarınızı da besteleyebilirsiniz. Benim eklemek istediklerim şimdilik bunlar, umarı yararlı olur herkes için. :)

Ynt: Sorularla Mac OS X'e genel bakış

Değerli katkılarınız için, ekip adına ben teşekkür ederim Özellikle GarageBand olmak üzere, deneyimlerinizi paylaşmak istediğiniz konular olursa, site üzerinde zevkle yayına alacağız :)