iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

iOS9'un getirdikleri:
Merhaba, bilindiği üzere, iOS9, dün yani 08 Haziran günü düzenlenen Apple WWDC 2015 etkinliği ile tanıtıldı. iOS9 bazı yenilikler getirmekle beraber, genel olarak iOS8 üzerine kurulmuş olarak karşımıza çıkıyor.
Bu sene en ilgi çekici haber, daha önce güncelleme almayacağı söylenen iPhone 4S ve iPad2 gibi eski model cihazlara da iOS9 güncellemesinin verileceğidir şüphesiz. iOS8 ile oldukça sorunlar yaşayan iPhone 4S, bakalım iOS9 ile kararlı bir sisteme kavuşabilecek mi?
Temmuz ayında genele açık hale getirilecek olan iOS9 betaları, dün itibariyle geliştirici kaydı olanların indirmesine izin verildi.
Bizler de iOS9'un diğer özelliklerinin yanında, erişilebilirlik anlamında neler değiştiğine bakacağız.
Erişilebilirlikten bahsetmeden önce, iOS9'un genel olarak getirdiklerine bir gözatalım:
Öncelikle iphone cihazlarının baş belası şarj sorunu, yeni düşük enerji kullanım modu ile 3 saate kadar daha fazla kullanım sunulması ile azalacak,

ipad cihazlarına multi task özelliği gelerek iPad Air, iPad Air 2 and iPad mini 2 ve iPad mini 3 cihazlarına multi touch multi task uygulamalar çalışabilecek,

Sesli komut sistemi Siri için yenilikler gelecek,
Yapılan değişikliklerle, Siri daha akıllı bir asistan olacak.

ios 9, ios 8 in aksine çok daha az yer kaplayacak, bu da 16 gb iphone, ipad kullanan kullanıcılar için güzel haber,

Bilinmeyen numaralar tarihe karışacak, rehberinizde bulunmayan kişilerden gelen aramalarda eğer cihaz apple ise kullanıcı bilgisi ekranda gözükecek :).

iphone 4 iphone 1, 2, 3g, 3gs ve 1. nesil ipad cihazları dışında tüm Apple cihazları ios 9 güncellemesini alacak…

Bunların yanında iOS9, performans geliştirmeleri ve iyileştirmeler getirecek. Her ne kadar çıkan ilk Beta ile bu performans artışı benim iPhone 5S cihazımda pek hissedilmese de, umuyorum sonraki güncellemelerle bu amaç gerçekleştirilebilir.

Bu gelişmelerin yanında, benim bizzat iOS9'da gözlemlediğim birkaç husustan bahsetmek istiyorum:
Öncelikle iyi haberden başlayalım. Türk Apple kullanıcılarının uzun süredir beklediği Braille klavyede 6 nokta moduna Türkçe karakterler eklenmiş. Pek fazla deneyimleme fırsatım olmamakla beraber, denemiş olduğumda Türkçe karakterlerin yazılabildiğini farkettim. 6 Nokta modunda Türkçe karakterler yazılabiliyor ve Voice over tarafından seslendiriliyor.
Ayarlara arama alanı eklenmiş:
Bu arama alanıyla, istediğimiz ayarı arayarak gidebiliyoruz. Ancak, Android'de olduğu gibi, alt ayarlar da aranamıyor, sadece ana ayarlar dizinindeki öğeler aranabiliyor. Yalnız bu kısım, ayarlarda ara gibi çevrilebilecek iken, arama ayarları diye yanlış tercüme edilmiş.
Güç tasarrufu için, ayarlara pil öğesi eklenmiş:
Bu özellikle, iPhone bataryasının 3 saat daha fazla dayanabileceği idda ediliyor. Pil öğesinden, güç tasarrufu modu etkinleştirilip kapatılabiliyor, ayrıca pil durumu ve kullanım bilgileri de buradan görüntülenebiliyor.
Ayrıca genel altına, yandaki ses tuşunun fonksiyonunu düzenleyecek bir ayar eklenmiş. Tıpkı iPad'de olduğu gibi, artık yandaki ses tuşunun görevi, yönü kilitle olarak atanabiliyor.
Ayarlar genel içerisindeki kullanım öğesi, saklama alanı ve iCloud kullanımı olarak değiştirilmiş.
Bunların yanında, erişilebilirlik ayarlarında da bazı değişiklikler olmuş.
Erişilebilirlik ayarlarında, etkileşim altına, Dokunma kolaylıkları adında bir ayar eklenmiş.
Yazan açıklamada:
Dokunmatik ekranı kullanmayla ilgili sorun yaşıyorsanız, ekranın dokunmalara yanıt verme şeklini değiştirmek için aşağıdaki ayarları düzenleyin:
Tutma Süresi: dokunmanın tanınabilmesi için ekrana dokunulan süre.
Yinelemeyi yoksay: Birden fazla dokunma eyleminin tek bir dokunma gibi algılanacağı süre.
Dokunma yardımı: Herhangi bir tek parmak hareketinin dokunmayı gerçekleştirebilmesi için dokunma yardımını etkinleştirin.
Bu başlık altında: Kapalı, ilk dokunma konumunu kullan, son dokunma konumunu kullan diye 3 seçenek var.
Erişilebilirlik ayarlarındaki diğer bir yenilik, klavye öğesi.
Açıklamasında Bluetooth klavye kullanırken yazma deneyiminizi özelleştirin şeklinde bir metin bulunan bu ayar altında:
Yazılım ve donanım klavyeleri şeklinde iki başlık bulunuyor.
Yazılım klavyeleri altında:
Tuşları küçük harf göster: Açılıp kapatılabilen bir ayar.
Donanım klavyeleri altında ise, hepsi açılıp kapatılabilir ayarlar olan şu 3 ayar bulunuyor:
Tuş yineleme, yapışkan tuşlar ve yavaş tuşlar.
Erişilebilirlik ayarlarındaki diğer bir yenilik, geri almak için salla:
Açıklamasında, iPhone'unuzu sık sık yanlışlıkla sallıyorsanız, geri almak için öğesini kapatarak geri alma uyarısının görünmesini engelleyebilirsiniz.
Yanlış anlamadıysam, bu özellik son yapılan işlemin geri alınmasını sağlıyor. Ancak nerelerde geçerli olduğunu bilemiyorum.
Erişilebilirlik ayarlarındaki başka bir değişiklik, titreşim özelliği. Bu özellikle, titreşim açılıp kapatılabiliyor. Bu şekilde titreşimi kapattığınızda, telefonu sessize alsanız bile, telefon titremiyor.
Arama sesi yönlendirme öğesi, arama sesi yolu olarak değiştirilmiş.
Erişilebilirlik ayarlarına eklenen yenilikler bunlardan ibaret. Birkaç tane de, Voice Over ayarlarına ekleme yapılmış. Kısaca bunlardan da bahsedeyim:
Voice Over ayarları içinde, göze çarpan ilk farklılık: Niteleme tuşları. Voice over tuş komutlarının etkinleştirilmesi için donanım klavyesinde basılı tutulması gereken niteleme tuşlarını seçin. Bu, ayarın altında yazılı olan açıklama. Varsayılan olarak ctrl+Option şeklinde gelen ayar, büyük harf kilidi tuşu olarak da değiştirilebiliyor.
Voice over ayarlarındaki diğer değişiklik: Çift dokunma zaman aşımı.
Bu ayarın açıklamasında: Belirtilen zaman aşımı içinde olan iki dokunma, Voice Over'da çift dokunmayı gerçekleştirecektir. Bu ayar varsayılan olarak 0.25 saniye olarak geliyor. Ayarın altında azalt ve artır düğmeleri var. Bu düğmelerle süreyi azaltıp artırabiliyoruz.
Bu özelliklerin yanında, benim dikkatimi çeken diğer bir özellik, metin seçme ve düzenlemeyle ilgili güzel bir özellik oldu.
Sadece yazma alanlarında rotorda görünen 3 öğe var. Satır seçimi, sözcük seçimi ve karakter seçimi. Adlarından da anlaşılacağı üzere, bu öğeler, metni satır satır, sözcük sözcük veya karakter karakter seçmemize olanak sağlıyor. Yazma alanındaki metin üzerinde bu öğelerden birini rotordan etkinleştirdikten sonra, parmağımızı aşağı yukarı kaydırdığımızda, etkinleştirdiğimiz öğeye göre metni satır satır, sözcük sözcük veya harf harf seçebiliyoruz. Bu şekilde oldukça zor olan metin seçme işlemi, çok kolay bir yolla uygulanabilir hale getirilmiş.
Voice Over ile ilgili son değişiklik, sentezleyicilere isim verilmiş. Voice over ayarlarında konuşmaya gittiğimizde, Türkçe sesin ismi artık Yelda olarak gözüküyor. Bu şekilde gördüğümde biraz heyecanlanmıştım. Yelda diye adlandırdılarsa, belki Cem de eklenmiştir diye ama, maalesef hayal kırıklığına uğradım, Cem yok...
Şimdi de sistemin kararlılığından bahsedelim biraz. Daha ilk Beta olması dolayısıyla, sistemde bazı kararlılık sorunları mevcut. Özellikle listelerde, ekran sık sık kayıyor. bir sonraki öğeye gitmesi gerekirken, ilk öğelere gidebiliyor. Mesajlar, mail gibi uygulamalarda, sağa fiske hareketleri bozulmuş, her zaman gerektiği gibi çalışmıyor, sağa gitmiyor. Özellikle yeni mesaj yazarken, sağa fiske hareketiyle metin alanına gitmek için bayağı uğraşmak gerekiyor. Sistemde ciddi bir yavaşlama hissetmedim ancak, ekran kilidi açılması esnasında biraz gecikme farkettim. Yaklaşık 2-3 saatlik kullanım sonunda, bu kadar değişikliği farkedebildim. Yeni bir şeyler olursa, bu yazıya ekleyerek güncellerim. Sizlerin de farkettiğiniz yenilik veya hatalar olursa, bu konuya yorum yaparak belirtebilirsiniz.

Kategori: 

19 Yorum

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Ömer eline sağlık. iOS 9'u merak edenler için çok güzel bir inceleme olmuş. yalnız, tuafıma giden bir kaç şey var: 1. dizilim, 2. sayfadan itibaren başlıyor. 1. sayfaya geçmek için parmak kaydırıldığında, SpotLight açılıyor. 2. operatör çekim gücü bende görünmüyor.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Selçuk aslında o sayfa sorunu bende de vardı ama, yazıya eklemeyi unutmuşum. Hakikaten 2. sayfadan başlıyor, birinci sayfa yok. Normal sayfa değeri ayarla kısmından da birinci sayfaya gitmeye çalışsan, spotlight açılıyor. Şebeke bende görünüyor. Onda sorun yok.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Seste bir değişiklik yok ancak, dikkatimi çeken ilginç bir durum var. Büyük harf yazarken, büyük deyip biraz bekledikten sonra harfi söylüyor. Eskiden büyük harf derdi, şimdi sadece büyük diyor. Bu bekleme durumu İngilizce sesler için de geçerli. Evet, güç tasarruf modunda ekran kilidi 30 saniyeyle sınırlanmış. değiştirilemiyor.

iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Merhaba, Ömer ellerine sağlık. Çok faydalı bir yazı olmuş. İos 8'le birlikte işlevsiz hale gelen kimin aradığını öğrenmemizi sağlayan iki parmakla yukarı itme hareketi ne durumda acep?

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

iOS 8'in de ilk betasında Dock bölümü falan sürekli kayboluyodu. İlk betalar baya sıkıntılı oluyo :) Güzel bir inceleme olmuş Ömer abi, teşekkürler. Braille mevzusunda da, Apple'dan Engin abinin hoşuna gidecek bir hareket. :D

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Bu arada, dikkatimi çeken diğer bir erişilebilirlik sorunu, klasörlere taşınan uygulamalarda yeni öğe olduğunda klasörün üzerindeyken okumuyor. Mesela ben WhatsApp, Facebook, Skype gibi programları sosyal klasörüne koyuyorum. Bu programlardan birinde bildirim olduğunda, klasöre girmeden klasörün üzerine gelirsem, 2 yeni öğe, 10 yeni öğe gibi klasördeki bildirimleri toplu olarak söylerdi. Şimdi söylemiyor, programların üzerindeyken o programın bildirim sayısını seslendiriyor. Diğer bir sorun, uygulama değiştiricinin yönü değiştirilmiş. Önceden ana ekran solda, diğer açık uygulamalar sağda iken, şimdi ana ekran sağa, diğer açık uygulamalar sola geçmiş. Artık ana ekrandan sola fiske ile uygulamaları görebiliyoruz. Burada da çalışıyor değil, etkin diyor. Ayrıca uygulama değiştiricide kararsızlıklar mevcut. Bazen bir uygulamanın üzerinde 3 parmakla yukarı ittiğimizde, başka bir uygulamayı kapatıyor. Son kalan uygulamayı 3 parmakla kapatırken, hata sesine benzer bir ses veriyor, uygulama kapanıyor ama Voice over seslendirmiyor. Uygulamanın kapandığını bile anlamıyorsunuz. Diğer eksi ve artıları keşfettikçe ekleyeceğim.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

merhaba,ben de bazı yenilikleri yazayım. mailde epostalarımızın tümünü çöp kutusuna taşımamız için tümünü taşı seçeneyi gelmiş,mail,kişiler,takvim menüsünden uygulama yöneticisinde göster seçeneyi kaldırılmış,yani artık uygulama yöneticisinde hızlı aramada olan kişiler ve son aramalar gözükmüyor. ayrıca bir kaç sorun da buldum. mesela ekranı kilitlerken ekran kilitli demesi gerekirken saati söylüyor,telefonu kapatıb yeniden açarken önce voice over açık,bir iki saniye sonra ses açık uyarısı geliyor. inşallah ileride bunları düzeltirler. hepimize hayırlı olsun.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

merhaba, dikkatimi çeken ilginç bir durum var: şu an şarjım %0 görünüyor. evet, yanlış okumadınız, %0. normal şartlarda, %1'e kadar gelir, ondan sonra telefon kapanırdı. şu an, gösterge %0'ı gösteriyor. :)

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Mail uygulamasında ciddi sorunlar var arkadaşlar. Önceden bir iletiyi okuyup geri döndüğümüzde, okunan iletinin üzerine düşerdi. Yine öyle oluyor ancak, sağa fiske ile bir sonraki iletiye geçmek istediğimizde, en baştaki arama alanına dönüyor. Bunu birkaç kez tekrarladım, hepsinde de aynı şekilde sonraki iletiye geçmedi, arama kısmına döndü. Bir sonraki iletiye ekranda parmağımı dolaştırarak geçtim fakat, yine sağa süpürme yaptığımda yine okuduğum iletinin üzerine ve sonrasında da arama alanına döndü. Mail okumak bu şekilde eziyet haline gelmiş. İnşallah gelecek sürümlerde buna bir çözüm bulurlar.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

merhaba, iOS 9, performans açısından iyi gibi görünüyor, fakat ilk beta olması hasebiyle bazı problemler var. örneğin: e-posta uygulamasında, cihaz öyle bir donuyor ki, kendine gelmesi 2-3 dakikayı alabiliyor. bazen de, çeşitli uygulamaları kullanırken cihaz tepkisiz kalabiliyor. o yüzden, iOS 8'e tekrar geçeceğim sanırım.

Ynt: iOS9 erişilebilirlik ve genel değerlendirmesi

Selamlar; bu kadar güzellikler ve hatalar keşfedilmiş, ne güzel. Benim önerim şu: Keşfedilen hataları bir yere not etmek ve yeni sürümler çıkınca o nottan bakarak düzelmiş mi, düzelmemiş mi diye kontrol etmek. Eğer not edilmezse bu kadar şeyden bazıları unutulur kanısındayım. Saygılar,