iPhone elinizde, ayarları yapıldı ve voice over açıldı. Bu aşamada cihazı kullanmaya başlamadan önce aşağıda özetlediğimiz parmak hareketlerini bilmeniz, dokunarak etkileşim kuracağınız telefonunuza çok daha kolay ve hızlı biçimde ısınmanızı sağlayacaktır. Zaman zaman bu bölüme bakarak, yapacağınız hareketleri kolaylaştırabilirsiniz. Aşağıda, tek parmakla, iki parmakla, üç parmakla ve dört parmak kullanılarak uygulanan dokunma temelli voice over hareketlerinin bir özetini veriyoruz. Bu listeyi ilk başlarda elinizin altında bir yerlerde tutmanızı öneririz.
• Tek parmakla bir yere dokunma: parmağın altındaki nesneyi seçer ve size okur.
• Tek parmakla peşpeşe çift dokunma: ekranda daha önce seçilen öğeyi etkinleştirir. Ekranda çift dokunduğunuz öğenin yeri önemli değildir. Daha önce seçiliyse ekranın herhangi bir yerine çift dokunmak bu öğeyi etkinleştirir.
• Tek parmakla çift dokunup ikincisinde eli bir uyarı sesi duyuncaya dek basılı tutma: Bazı uygulamalarda bu hareket yeni işlemler yapmanıza olanak sağlar. Ana ekranda öğeler arasında gezerken Tek parmakla dokunup ikincisinde basılı tuttuğunuzda, parmağınızın altında bulunan öğeyi ekranın başka bir noktasına taşımanıza olanak sağlar. İnternet sayfasında bir bağlantı üzerinde bunu yaptığınızda, bağlantıyı kopyalama gibi işlemleri yapabileceğiniz bir menü açar.
• Tek parmakla sağa veya sola itme: bir cep telefonunda joystik veya ooklarla bir sonraki veya bir önceki öğeye gittiğimiz gibi bir sonraki veya bir önceki öğeye gider. Parmağı sağa sola itme hareketinı anlayabilmeniz için, ekranda minik bir toz olduğunu ve bu toza bir kere vurarak ekranın sağından veya solundan atmanız gerektiğini hayal edin. Ne yapardınız? İşte ekrandaki o tozu atmak için yapılan minik bir fiske veya süpürme hareketine biz parmağı sağa sola itme hareketi diyoruz. Bu biçimde apple cihazınızda bir öğenin nerede olduğunu bilmesenizde ekranda öğe öğe tüm öğeler arasında gezebilirsiniz.
• Tek parmağı aşağı yukarı itme: parmağı sağa sola kaydırdığımızda öğe öğe ekranda dolaşabileceğimizi söylemiştik. Aynı biçimde bu sefer parmağı aşağı veya yukarı ittiğimizde ilerki bölümlerde göreceğimiz üzere o an rotorda seçili olan eylemi yapmış oluruz. Yani eğer parmağı aşağı yukarı ittiğimizde bir öğe karakter karakter okunuyorsa, rotorda karakter seçilidir. Bu seçimler iki parmağın saat yönünde veya tersinde çevrilmesiyle değişir.
• İki parmakla ekranı aşağı itme: yukarıda tek parmakla yapılan aşağı itme hareketini iki parmakla yaptığımızda, ekran o an bulunulan yerden itibaren bize okunur. Windows işletim sistemi ile çalışan bir ekran okuyucuda insert +aşağı oka basmakla aynı şeydir.
• İki parmakkla ekranı yukarı itme: o an nerede olursanız olun, bulunduğunuz ekran en baştan başlanarak bize okunur. Ekran okuyucularda bir iletişim kutusundayken insert+b tuşlarına basılarak iletişim kutusunun en baştan kullanıcıya okunmasına benzer.
• İki parmakla ekrana bir kez dokunma. Ekranın iki parmak yukarıdan aşağı veya aşağıdan yukarı itilerek okunması sırasında konuşmayı durdurur ve tekrar iki parmakla dokunulursa yeniden başlatır.
• İki parmakla çift dokunma: iphone içinde çalan bir telefonu yanıtlama, var olan bir çağrıyı telefon kulaktan çekildikten sonra kapama, radyo veya video veya ses kaydı çalıyorsa onu durdurma ve yeniden başlatma gibi hayati işlevleri vardır.
• İki parmakla çift dokunup ikinci dokunuşta eli uyarı sesi duyuncaya dek basılı tutma: seçili öğenin etiketleneceği bir ekran açar. Buradaki yazma alanına bir şey yazılıp kaydet düğmesine basıldığında, ekrandaki o öğe artık etiketlediğiniz biçimde okunacaktır. Özellikle tam erişilebilir olmayan ve etiketsiz öğeleri bulunan çeşitli uygulamaları daha erişilebilir hale getirebilmek için kullanılabilir.
• İki parmakla 3 kez dokunma: öğe seçici denen, bir nevi bulunulan ekranda ctrl+f tuşlarına basmaya benzeyen bir uygulama açar. Buradaki arama alanına çift dokunulduğunda ve birkaç harfe basıldığında o harflerle başlayan öğeler bulunur ve bu öğeye çift tıklandığında doğrudan o öğe seçilmiş olur. Lütfen unutmayın, bu biçimde yapılan arama tüm cihaz için değil, yalnızca o an açık olan uygulama için geçerlidir. Ancak öğe açılmaz, yalnızca öğe seçici kapanır ve çift dokunulduğunda açılmak üzere aranan öğe seçilir.
• İki parmağı ekranda saat yönünde veya tersinde döndürme: bir sonraki veya bir önceki rotor öğesini seçer. Seçilen öğeyi uygulamak için tek parmak yukarı veya aşağı itilebilir. Rotor hareketini yapmak başlangıçta sizi zorlayabilir. Baş ve işaret parmaklarınızı çapraz biçimde arasında bir gazoz kapağı tuttuğunuzu varsayarak herhangi bir yüzeye koyun ve o gazoz kapağını döndürüyormuş gibi parmakları kaldırmadan yüzeyde döndürün. Şimdi aynı hareketi iphone açıkken, onun üzerinde deneyin. Ekranda yavaş yavaş sözcükler, karakterler gibi öğeleri ve çember çevirme sesini duyuyorsanız, başarmışsınız demektir. Bazı kullanıcılar tek parmağı ekranda sabit tutup diğer parmağı döndürerek de bu hareketi yapabildiklerini söylüyor. Bir iki egzersiz yaparak kendi çevirme yönteminizi keşfedip bu hareketi öğreneceksiniz. İOS 11 ile ana ekrana gelen yeni eylemler rotoru, yukarıda anlatılan tek parmağınızla çift dokunup basılı tuttuğunuzda gerçekleştirilen sürükleme eylemini daha komforlu gerçekleştirmeniz üzere getirilen yeni bir erişilebilirlik iyileştirmesidir. Dilerseniz rotoru eylemler öğesine çevirerek tek parmağınızı aşağı çektiğinizde belirecek "uygulamaları düzenle" seçeneğine çift dokunarak özelliği deneyimleyebilirsiniz.
• İki Parmakla Sarma: Eğer varsa bir noktada geri düğmesini etkinleştirerek sizi bir önceki ekrana döndürür. Geri düğmeleri genellikle ekranların en sol üst ve sol alt köşesinde yer alır. İki parmakla mürekkep yazı biçimindeki Z harfini çizmek için, iki parmağı ekrana koyduktan sonra, önce sağa, sonra sol aşağı çapraza, sonrada tekrar sağa hareket ettirin. Eğer zorlanıyorsanız, iki parmağınızı seri biçimde sanki bulunduğunuz yerdeki bir şeyi karalıyormuşsunuz gibi en az üç kez sağa sola hareket ettirerek de geri hareketini yapabilirsiniz.
• İki parmağı kıstırıp açma: ekrandaki herhangi bir metin üzerinde seçim yapmanızı veya kıstırıyorsanız, yapılan seçimi daraltmanızı sağlar. Önce rotor ile karakter, sözcük veya satır olarak seçme biriminizi ayarlayın. Ardından tercihen iki elinizin iki farklı parmağını ekrana koyun ve aksi yönlere doğru her iki parmağınızla süpürme hareketi yapın. Her süpürme hareketinizde rotorda belirlediğininiz birime göre metni seçmiş olursunuz. Seçimi daraltmak için de iki parmağınızı farklı yönlerden birbirine doğru süpürün. Seçtiğiniz bölümü kopyalamak için rotordan düzenleyi bulun ve parmağı yukarı aşağı hareket ettirerek kopyala veya kes öğelerini seçin.
• Üç parmakla ekrana bir kez dokunma: o an seçili öğenin ekranda hangi satır ve hangi sütunda olduğunu söyler. Böylece ekrandaki öğelerin pozisyonlarıyla ilgili bir fikir edinilmiş olur.
• Üç parmakla 2 kez dokunma: voice over konuşmacısının kapanmasını veya açılmasını sağlar. Konuşma kapandığında klik sesleri halen devam eder ve Voice Over halen etkindir.
• Üç parmakla 3 kez dokunma: ekran perdesini açar veya kapatır. Ekran perdesi açık olduğunda ekrandaki görüntü perdelenir. Görme engelliler açısından ekran perdesi açık olduğunda, telefon şarjının daha fazla gitmesini sağlar. Ekran perdesi açıksa, ana ekran düğmesine 3 kez basılarak VoiceOver kapandığında perde de kapanır ve VoiceOver açıldığında perde açılır.
• Üç Parmakla 4 kez dokunma. VoiceOver tarafından okunan son şeyi panoya kopyalar. Örneğin ana ekrandaysanız ve mesajlar öğesini seçtiyseniz: “Mesajlar: 110 okunmamış ileti. Açmak için çift dokunun” metnini yapıştırmak üzere panoya kopyalar. Eğer bir ileti içersindeyseniz ve süpürme hareketiyle metnin bir bölümünü okuduysanız üç parmağınızla 4 kez dokunduğunuzda en son okunan bölüm panoya kopyalanır. Bir mesaj içinde de aynı şey geçerlidir. Dolayısıyla oldukça yararlı bir özeliktir.
• Üç parmağı sağdan sola çekme veya soldan sağa itme: apple cihazındaki sayfalar arasında geçiş yapmamızı sağlar. Bu hareketi yapmak için parmakları ekrana yanyana koyduğunuzda zorlanıyorsanız, home tuşu alttayken, yani iphone düşey konumdayken, sol el parmaklarının işaret parmağı home tuşuna yakın olacak biçimde dizilmesi ve ekranın sağa sola itilip çekilmesi yararlı olacaktır. Bu hareket herhangi bir kitaptaki sayfayı sağdan sola veya soldan sağa kaydırarak çevirme hareketine çok benzer.
• Üç parmakla ekranı yukarı aşağı kaydırma: aslında bu hareket yapıldığı yere göre farklı işlevleri yerine getirir.
o Listeler: uzun bir listede aşağıda veya yukarıda kalan alanlara geçilir. Bir nevi page down ve page up tuşlarına basmak gibidir. Ancak bilgisayar uygulamalarından farklı olarak 3 parmak yukarı doğru kaydırıldığında listenin aşağısındaki öğeler ekrana gelir. 3 parmak aşağı doğru itildiğinde de daha yukardaki öğeler karşımıza gelir.
o Durum Çubuğu: ileride de göreceğimiz üzere telefon avizesinin hemen altına dokunduğumuzda, Telefonun şarj durumu, saat, operatör, internet bağlantısı gibi temel bilgileri görebileceğimiz durum çubuğuna dokunmuş oluruz. Eğer buradaki herhangi bir öğeye dokunduysak, 3 parmağı aşağı itmek bildirim merkezini, 3 parmağı yukarı itmek de denetim merkezini açacaktır. Bunların işlevlerini daha sonra göreceğiz.
o Ana Ekran: eğer herhangi bir uygulama içersinde değil ana ekrandaysak ve dock konumu dediğimiz, hangi sayfada olursak olalım görünür olan, ana ekran düğmesinin hemen üstündeki en alt satırındaki öğelerden birisi seçili değilse, 3 parmağı aşağı kaydırdığımızda cihazın arama bölümü açılır. Bu arama bölümünden bir uygulama, rehberinizdeki bir kişi gibi birçok şey aranabilir. Arama bölümünü kapamak için tekrar ana ekran düğmesine basmalısınız. Arama bölümü yalnızca 3 parmağın aşağı itilmesiyle açılmaktadır, yukarı itme bu işlevi görmemektedir.
• Ekranın başına veya sonuna 4 parmakla dokunma: bir yazılı belge veya listenin en başına veya en sonuna gelir.
4 parmakla ekrana çift dokunma: VoiceOver yardımını başlatır. Bu, bilgisayarda klavye yardımını başlatmak gibidir. Yapacağınız her parmak hareketinin ne işlev gördüğünü VoiceOver size belirtecektir. Tekrar 4 parmakla çift dokunarak veya ana ekran düğmesine basarak bu yardımı kapayabilirsiniz.
2 Yorum
Teşekkürler
hulya leke tarafından tarihinde gönderildi
ooo bu parmak hareketleri ile ilgili olan paylaşım çok işime yarayacak. Teşekkürler arkadaşlar.
Bu arada yeni sitemiz de hayırlı olsun.
Ellerinize sağlık
Umut KORKMAZ tarafından tarihinde gönderildi
Sevgiyle merhabalar. Bu güzel paylaşım için teşekkür ediyorum. İnsanı Iphone almaya zorluyorsunuz. (gülümseme ifade) Site hayırlı olsun. Saygılarımla